پس از تعريف ارائه شده از پارك به معرفی واحد طرح و برنامه می پردازیم.

برای تعریف این واحد می توان از طریق استعاره ها(Metaphor) که روشی برای شناخت سازمان ها است استفاده نمود. این روش یکی از ابزارهای درک واحدهای وظیفه ایی یا فرایندی در سازمان ها می باشد و سبب می شود تا از این طریق وظایف و فرایندهای واحدها مشخص گردد. از نظر استعاره های سازمانی می‌توان گفت واحد طرح و برنامه به مثابه مغز در سازمان می باشد که بایستی با دسترسی به اطلاعات به عنوان ورودی و پردازش آن به کمک رسانی راهبردی به مدیریت پارک بصورت اخص و به واحدها و سایر مدیران و همچنین موسسات مستقر در پارک بپردازد. که البته با نگاه سه سطحی به پارک ها(ستاد پارک، موسسات پارک، جامعه محلی و ملی)، این کمک رسانی راهبردی به منطقه(جامعه محلی پارک"Local Approximate") نیز باید باشد که البته با توجه به سطح بلوغ پارک و همچنین ایجاد جایگاه مناسب واحد طرح و برنامه و دسترسی به منابع لازم امکان پذیر است.

 

بنابراین در همین راستا رسالت و ماموریت طرح‌و‌برنامه عبارتست از:

با فکر بازی؛ فکرسازی، سیاست سازی، تصمیم سازی، ساختارسازی و قانون سازی

 

که مطمئنا با این تعریف واژه "طرح و برنامه" گیرایی و کشش لازم  را نخواهد‌داشت و بار این معانی را منتقل نخواهد‌کرد. شاید واژه بهتر برای رساندن ماموریت این واحد "واحد راهبردی و توسعه پارک" باشد.

همانطور که در یک نبرد، فرمانده را دیده‌بان‌هایی فعال و هوشمند کمک می‌کند که این دیده‌بانان هم سربازند و هم ژنرال؛ یعنی هم مثل سرباز فعال و کوشا و پرجنب و جوش هستند و هم مثل ژنرال فکر کرده و قدرت تصمیم سازی دارند. به همین شکل فرمانده (ریاست) پارک را نیاز به دیده‌بان است که همان طرح و برنامه می باشد. در این نقش(دیده‌بانی) اولین و مهمترین اقدام حس سازی(Sense Making) می‌باشد. یعنی به مثابه یک گوش و چشم حسی از پارک و مسائل آن دریافت گردد و در مغز ذخیره و پردازش شود(تصمیم سازی) و نهایتا به فرمانده در جهت تصمیم گیری ارائه گردد. در اینجا تعریف اول از طرح و برنامه ارائه می شود که عبارتست از:

طرح و برنامه به مثابه دیده‌بان

در همین راستا در جهت فکر سازی و با استفاده از جریان اطلاعات می توان تعریف دوم را به این شرح بیان کرد که:

واحد طرح و برنامه یک اتاق فکر است.

در نهایت می توان گفت همانطور که مغز دارای حساسیت فوق‌العاده بوده و بستر فعالیت هوشمندانه و غیرهوشمندانه را فراهم می‌کند و تیغه دولبه است این واحد نیز دارای حساسیت‌های بالا و اثرگذار در جریان فعالیت‌های پارک در جهت تحقق ماموریت خود و به تبع آن اهداف کلان پارک می‌باشد. نکته مهم در این واحد حساسیت آن و نیاز به اطلاعات و بستر و محیط مناسب جهت تفکر می‌باشد که بایستی فراهم شود. از طرف دیگر همانطور که ورودی این واحد اطلاعات است خروجی واحد نیز اطلاعات، دانش و خرد(حکمت) می‌باشد.

بطور خلاصه می توان گفت که واحد طرح و برنامه به مثابه مغر بایستی با ابزارهای درخور و مناسب اطلاعات را از همه منابع گرفته و بعد از پردازش بصورت اطلاعات به مدیران عالی و سایر ذینفعان ارائه نماید و به آنها در تصمیم گیری هوشمندانه کمک کند. در اینجا تعریف سوم از طرح و برنامه ارائه می شود که عبارتست از:

طرح و برنامه به مثابه یک سیستم هوشمند حمایت از تصمیم